DƯƠNG ĐÌNH NGHỆ (Dương Diên Nghệ ? – 937)

Người đại thắng quân Nam Hán, kế tục sự nghiệp của họ Khúc, đặt nền móng cho nền độc lập dân tộc của Việt Nam. Ông người làng Ràng (Dương Xá, tỉnh Thanh Hóa) làm quan cho họ Khúc, khi họ Khúc tự xưng là Tiết độ sứ. Năm 930, nhà Nam Hán đem quân sang đánh nước Việt chiếm thành Đại La (Hà Nội) bắt Khúc Thừa Mỹ đưa về Quảng Châu và cho quân đi cướp bóc nhân dân. Dương Đình Nghệ chiêu tập hào kiệt các nơi về làng Ràng, thành lập một đội quân đông đến 3.000 người, ngày đêm luyện tập chuẩn bị đánh quân xâm lược. Ngô Quyền*, Đinh Công Trứ … đều đưa gia thuộc của mình gia nhập vào lực lượng của Dương Đình Nghệ. Trước lực lượng hùng mạnh của họ Dương, vua Nam Hán phải tìm cách lấy long giao cho ông coi giữ Ái Châu (vùng Thanh Hóa), nhưng Dương Đình Nghệ chẳng màng chức tước do vua Nam Hán đưa ra. Năm 931 ông cử binh ra đánh chiếm thành Đại La, đuổi viên Thứu sử chạy về Quảng Châu (Trung Hoa), đánh bại lực lượng cứu viện của Nam Hán cử sang.

Cuộc kháng chiến thắng lợi, đất nước giành lại quyền tự chủ. Dương Đình Nghệ vẫn xưng là Tiết độ sứ. Tháng 4 năm 937, Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn, một viên tướng dưới quyền sát hại để đoạt chức Tiết độ sứ.

L.V.N,

Theo "Những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam", Tôn Nữ Quỳnh Trân (CB), NXB Văn hóa thông tin, NXB 1993