CHU ĐẠT (? – 160)

Thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa Cửu Chân chống nhà Hán, người ở Cư Phong (Thiệu Hóa, Thanh Hóa).

Sau khi đàn áp được cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng*, nhà Hán càng tăng cường áp bức bóc lột người Việt. Năm 157, Chu Đạt đứng lên kêu gọi nhân dân cùng quân sĩ người Việt nổi dậy giết viên huyện lệnh Cư Phong tham bạo. Lực lượng nghĩa quân của ông ngày càng mạnh mẽ, quân số lên đến bốn, năm ngàn người. Ông bèn đánh huyện Cửu Chân, giết tên Thái thú. Cửu Chân thoát khỏi cai trị của nhà Hán. Triều đình Hán sai đưa quân từ Giao Chỉ vào để đàn áp, tàn sát hơn hai ngàn người. Ông phải lui quân về Nhật Nam (Bình Trị Thiên). Được sự giúp đỡ của nhân dân địa phương, lực lượng nghĩa quân càng them mạnh. Nhà Hán cử Thứ sử Hạ Phương đưa thêm quân sang đánh dẹp. Mãi đến năm 160 cuộc khởi nghĩa của ông mới chấm dứt.

L.V.N.

Theo "Những nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam", Tôn Nữ Quỳnh Trân (CB), NXB Văn hóa thông tin, NXB 1993