KHÔNG LỘ (? – 1119)

Vị cao tăng đời Lý, tổ sư nghề đúc đồng. Ông họ Dương, xuất thân từ một gia đình chái lưới, người xã Hải Thanh, huyện Giao Thủy (Hà Nam Ninh). Không Lộ thọ giới với quốc sư Thông Biện, thuộc Thiền phái Vô Ngôn Thông. Sau khi thành đạo, ông thường vân du các nơi và trở về ở tại chùa Nghiêm Quang, xã Hải Thanh quê nhà. Tương truyền ông không những tinh thông Phật giáo mà còn giỏi về pháp thuật. Có lần Thái tử nhà Tống ở Trung Hoa bị bệnh nan y, không ai chữa được phải nhờ đến ông sang giúp. Sau khi chữa lành bệnh, ông không nhận gì cả, chỉ xin một ít đồng về đúc chuông. Ông làm phép thu cả kho đồng đựng vào tay áo đem về đúc nhiều chuông lớn cho các chùa.

Theo truyền thuyết của nhân dân làng Đề Kiều (Hà Bắc) thì sư Không Lộ lấy đất nặn khuôn rồi nung đồng chảy rót vào. Lúc đầu ông đúc chậu, lư, đỉnh, sau đúc đến chuông. Giúp việc cho ông có hai chú tiểu là Phạm Quốc Tài, quê ở làng Đề Kiều và Trần Lục, quê ở làng Đông Mai. Khi hai chú tiểu đã thạo nghề, ông cho về quê để truyền nghề cho dân làng. Ngày nay thợ đúc đồng thờ sư Không Lộ cùng với sư Minh Không là những ông tổ của nghề.

L.V.N.